Εκδηλώσεις

• 
  
  ΤΑ ΦΩΤΑ – ΤΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ
  
  
      Μετά το τέλος τον χριστουγεννιάτικων γιορτών, ερχόταν η γιορτή  των Φώτων. Όπως σ’ όλα τα μέρη της πατρίδας μας γινόταν και γίνεται ο αγιασμός των νερών.
  
  
  Την ημέρα των Φώτων κάθε οικογένεια πήγαινε στην εκκλησία μια κανάτα νερό και ένα πιάτο αλάτι ν’ αγιαστούν. Με το αγιασμένο νερό, ύστερα από την απόλυση θα ράντιζαν το σπίτι όλα τα δωμάτια, το <<μαειρειό>>, το στάβλο και όλα τα κτίσματα για να φύγουν τα κακά πνεύματα. Ράντιζαν ακόμη και τα αμπέλια και τα χωράφια για να έχουν πολλά γεννήματα. Το αλάτι το έδιναν στα ζωντανά ν’ αγιαστούν.
  
  
  Την ώρα που γίνονταν η λειτουργία , νέοι του χωριού πήγαιναν στα γύρω ξωκλήσια και έφερναν στο χωριό τις εικόνες, Αφού έκαναν τρεις γύρους  στην εκκλησία, έμπαινα μέσα στο ναό.
  
  
  Την ώρα που κουβαλούσαν τις εικόνες, αντιλαλούσε όλη η περιοχή από την βροντερή  και δυνατή  φωνή των νέων που φώναζαν.
  
  
  -Κυργιαααλέεεεσοοοον.(κύριε ελέησον)
  -Κυργιαααλέεεεσοοοον
  -Κυργιαααλέεεεσοοοον
  
  
  Αμέσως μετά την εκκλησία γινότανε και το χτύπημα των εικόνων. Οι εικόνες βγαίνανε σε εικονική δημοπρασία και ο πιστός που θα έδινε το μεγαλύτερο χρηματικό ποσό, θα είχε για όλη τη χρονιά την εύνοια του αγίου .
  
  
  Πίστευαν ότι οι εικόνες θα προστάτευαν το χωριό και τους κατοίκους του από τις φοβερές αρρώστιες που μάστιζαν εκείνη την εποχή.
• 
  
   ΛΑΖΑΡΙΝΕΣ
  
  
  Αυτό το έθιμο είναι πολύ παλιό. Το συναντούμε σε αρκετά χωρία της περιοχής του Τσιαρτσιαμπά. Λαζαρίνες ονομάζονται τα κορίτσια που συμμετέχουν στο έθιμο αυτό κατά την ημέρα του Λαζάρου.
  
  
  Τα χαρακτηριστικά στις παραδοσιακές στολές είναι τα πολύχρωμα κροσσωτά μαντίλια, κεντημένες ποδιές, αρμάθες με χρυσά φλουριά και πολυποίκιλτα Γιαννιώτικα θλίκια.
  
  
  ΤΟ ΚΟΝΑΚΙ:  Τα κορίτσια μετά τις Απόκριες μαζευόταν κατά ηλικίες και όριζαν ποιες θα αποτελούν τα (μπλίκι),  ην παρέα τους. Το φτωχολάζαρο καθόριζαν  το κονάκι, δηλαδή το μέρος που θα  μείνουν και θα διασκεδάσουν οι Λαζαρίνες της κάθε παρέας, το βράδυ της παραμονής του Λαζάρου και το Σαββατόβραδο μέχρι τα ξημερώματα των Βαΐων. Όριζαν ένα κορίτσι που θ’ ακολουθούσε με το καλάθι για να μαζεύει τα αυγά και τα φιλοδωρήματα.
  Η πρώτη επίσκεψη γιίνονταν στην εκκλησία και μετά σ’ όλα τα σπίτια με τη σειρά. Όταν έφταναν στην εκκλησία ανοιγαν την πόρτα για ν’ ακούσει η Παναγιά και έλεγαν το τραγούδι:
  
  
  -Καλή σου μέρα Παναγιά.
  -Καλώς τις Λαζαρίνες.
  -Ιδώ πιστεύουν το Χριστό
    οι σκύλοι οι Ουβραίοι.
  
  
  Τρία καρφιά τον άμπηγαν
  Τα τρία αράδα-αράδα.
  Το ‘να το μπήγαν στου κιφάλι
  Κ’ τ’ αλλού στα πουδάρια.
  
  
  Του τρίτου του φαρμακιρό
  Του μπήγαν μες στα στήθια
  Να στάξει γέμα κι νιρό
  Να πλιγουθεί η καρδιά του.
  
  
  Σε κάθε σπίτι τραγουδούσαν τραγούδι, ανάλογα με το επάγγελμα του νοικοκύρη, τους πόθους, τους καημούς και τα όνειρα .
  
  
  Επίσης άλλο τραγούδι έλεγαν σε κάθε σπίτι που είχε κόρη, γιο, μορφωμένο, αρραβωνιασμένο, ξενιτεμένο.
  
  
  Αφού τελείωνα το βράδυ, μαζεύονταν στο κονάκι. Εκεί έστρωναν τραπέζι με τα φαγητά. Μετά το φαγητό άρχιζαν τα τραγούδια και ο χορός που κρατούσαν μεχρι τις πρωινές ώρες.
• ΠΑΙΔΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
  
  
  Τα τελευταία χρόνια ο Πολιτιστικός Σύλλογος θέλοντας να κρατήσει, να διδάξει και να ενώσει με την παράδοση, ξεκίνησε το παιδικό φεστιβάλ στη Μηλιά το προ-τελευταίο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου .  Το παιδικό φεστιβάλ έχει ενώσει τα τελευταία χρόνια παιδιά από όλη την Ελλάδα. Η συμμετοχή των συλλόγων είναι μεγάλη και κάθε χρόνο το χωριό κατακλύζεται από 300 και άνω παιδία. Ο στόχος μας είναι να ενώσουμε τα παιδιά και να τους δείξουμε τις παραδόσεις τις κάθε περιοχής, την κοινωνοικοποιήση που θα έχουν μέσα από τις επαφές και τις φιλίες που θα αναπτύξουν. Συμμετοχή λαμβάνουν τα παιδιά από ηλικία 5 έως 21 χρόνων.
  Όλοι ξέρουμε ότι τα παιδιά θα είναι οι αυριανοί συνεχιστές  τις παραδόσεις , των ηθών και των εθίμων. Πρέπει να τους  δείχνουμε και να τους μαθαίνουμε αυτά που μας μάθανε και μας δείξανε, ώστε να τα κρατήσουν , να τα αναβιώσουν και να τα δείξουν στην επόμενη γενιά. 
  Όλοι πρέπει να συμβάλουν ώστε να διατηρηθεί η παράδοση και να μην χαθεί στους αιώνες.
   
  
  ΤΡΙΤΗ ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
  Την Τρίτη ημέρα του Πάσχα, οι γυναίκες του χωριού, φορώντας τα καλά τους ρούχα, τις παλιές παραδοσιακές όμορφες στολές συγκεντρώνονταν στο μεσοχώρι, για να ξεπροβοδίσουν την Πασχαλιά. Τραγουδούσαν, χόρευαν παραδοσιακά τραγούδια και τελείωναν με το <<Δίπλωμα του χορού>>. Ο διπλός χορός  χορεύεται σε δύο κύκλους. Στον εσωτερικό Κύκλο, χόρευαν οι νέες του χωριού και στον εξωτερικό οι νέοι. Σε κάποια στιγμή, όταν τα λόγια του τραγουδιού το έλεγαν, οι δύο κύκλοι πλέκονταν και γίνονταν ένας. Ο πρώτος χορευτής κάνοντας στροφές, γύρω από τον εαυτό του, αναγκάζει και τους υπόλοιπους να τυλιχτούν γύρω του, κάνοντας μια κουλούρα. Μετά αρχίζει η αντίστροφη πορεία, έχουμε τα ξετύλιγμα. Από έναν κύκλο γίνονται και πάλι δύο. Αυτό γίνεται σ' όλη τη διάρκεια του τραγουδιού τρεις φορές. Παλιά στον διπλό χορό έπαιρναν μέρος μόνο τα ανύπαντρα αγόρια και κορίτσια του χωριού. Είχε συμβολικό χαρακτήρα γι' αυτούς που έπαιρναν μέρος. Του χρόνου τέτοια μέρα να είναι διπλοί-ζευγαρωμένοι.
  
  Το τραγούδι που τραγουδούσαν είναι το εξής;
  Διπλός χορός μας γένουνταν (2)
  Να ιδώ τα μα- να- τια  π’ αγαπώ (2)
  Ποιο μήνα να μ’ αγαπάει να ‘ρθω.
  Διπλός χορός μας γένουνταν (2)
  Διπλός διπλός διπλός κι αργυρουμένους. [δίπλωμα του χορού]
  
  
  Να ξεδιπλώσω το χορό (2) [ξεδίπλωμα του χορού]
  
  
  Διπλός χορός μας γένουνταν (2)
  Ολούς τους  μήνες ειν καλά (2)
  Το Μάη σαν ναν καλύτηρα.
  Διπλός χορός μας γένουνταν (2)
  Διπλός διπλός διπλός κι αργυρουμένους. [δίπλωμα του χορού]
  
  
  Να ξεδιπλώσω το χορό (2) [ξεδίπλωμα του χορού]
  
  
  Διπλός χορός μας γένουνταν (2)
  Το Μάη σαν ναν καλύτηρα (2)
  Π’ ανοίγουν  τα να τριαντάφυλλα.
  Διπλός χορός μας γένουνταν (2)
  Διπλός διπλός διπλός κι αργυρουμένους. [δίπλωμα του χορού]
  
  
  Για αρκετά χρόνια, αυτό το πατροπαράδοτο έθιμο, είχε σταματήσει να γίνεται στη Μηλέα. Τα τελευταία όμως χρόνια, χάρη στις προσπάθειες του Πολιτιστικού Συλλόγου, κάθε χρόνο το έθιμο αυτό αναβιώνει την Τρίτη Μέρα του Πάσχα. Είναι ένα μοναδικό έθιμο για την περιοχή μας και για όλη την  Ελλάδα και γίνεται στον αύλειο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης. Πλήθος κόσμου, απο τις γύρω περιοχές, συγκεντρώνονται για να το παρακολουθήσουν αλλά και να πάρουν μέρος.
  Μετά το Δίπλωμα του χορού, ακολουθεί γλέντι στο χώρο, όπου συμμετέχουν όλοι οι παρευρισκόμενοι.